Haber :İrem Kesim /KKTC 
Şiddetli COVID-19 enfeksiyonu riskinin, tümünün bağırsak mikrobiyomunun (bağırsaklarda
yaşayan bakteri, virüs ve mantar topluluğu) bileşimindeki değişikliklerle ilişkili koşullar olan
yüksek tansiyon, diyabet ve obezitesi olanlarda daha yaygın olduğunu dile getiren Prof. Dr.
Ali Ünyayar, bağırsak mikrobiyomunun COVID-19 şiddetini dikte etmede bir rolü olup
olmadığı hakkında açıklamada bulundu.
Prof. Dr. Ali Ünyayar açıklamasında şöyle belirtti;
“COVID-19 hakkında bildiklerimizi özetlersek; COVID-19, SARS-CoV-2 adı verilen çok
bulaşıcı bir virüsün neden olduğu yeni bir hastalıktır. Enfekte bireylerin çoğunda virüs ciddi
hastalığa neden olmaz. Bununla birlikte, hastaların çok azında çok ciddi bir solunum
hastalığına ve hatta ölüme neden olur. Geçtiğimiz birkaç ay içinde COVID-19'lu kişiler
üzerinde yapılan birçok çalışma sayesinde, hangi özelliklerin hastalığın hafif formlarına karşı
şiddetli formlarıyla bağlantılı olma olasılığının daha yüksek olduğunu öğrendik.
Koronavirüs solunum yolu enfeksiyonlarına neden olur
Çocukların ve genç yetişkinlerin semptomatik COVID-19 geliştirme olasılığı daha düşüktür,
ancak enfeksiyon, solunum yollarında eşit derecede yüksek viral yüke sahip genç insanlarda
kolayca ortaya çıkar ve bu, onların kesinlikle başkalarını enfekte edebileceğini gösterir. Buna
karşılık, daha yaşlı insanlar ve önceden var olan kronik rahatsızlıkları olanlar yüksek risk
altındadır ve büyük olasılıkla semptomatik, şiddetli hastalık geliştirirler. Hastalığın ciddiyet
derecesini düşünürsek, bir uçta çocuklar, diğer uçta yaşlılar ve kronik rahatsızlığı olan
hastalar var.
Hangi koşullar şiddetli COVID-19 ile bağlantılıdır?
Birçok ülkeden araştırmacılar tarafından toplanan bilgilerin tümü, ciddi hastalığı olan
hastalarda daha sık görülen benzer özelliklere ve sağlık koşullarına işaret ediyor. Bunlara ileri
yaş, yüksek tansiyon, diyabet ve obezite dahildir. Obezite ve diyabeti olan genç hastaların
ciddi hastalıklara sahip olma olasılığı daha yüksek olduğundan, bu ilişkilerin gücü genç
bireyler arasında daha da belirgindir.
New York'ta 1 Mart ile 8 Nisan 2020 arasında 5,279 hastanın COVID-19 testi pozitif çıktı.
Bunların yüzde 22,6'sında diyabet ve yüzde 35,3'ü obezdi. Obezite, artan hastaneye yatış oranı
ve kritik hastalık ile ilişkilendirildi. Benzer bulgular, Birleşik Krallık'taki araştırmacılar

tarafından, obez hastaların ciddi hastalık geliştirme olasılığının iki kat daha fazla olduğu
Britanya'daki salgın sırasında öğrenildi. Bu bulgular, yüksek tansiyon, diyabet ve obezitenin
altında yatan mekanizmaların, neden ciddi COVID-19 hastalığına yol açtığını açıklamaya
yardımcı olabileceği olasılığını artırıyor mu?
Vücut COVID-19 enfeksiyonu ile nasıl savaşır?
Virüs vücuda girdiğinde en çok solunum yollarına ve mide-bağırsak yoluna gider. Virüs daha
sonra bu hücrelere girmek için epitel hücrelerinin yüzeyinde bulunan spesifik reseptörlere
bağlanır. Hücreler içindeki viral replikasyon, hücre hasarına ve hücre ölümüne yol açar. Bu,
yerel bağışıklık sistemini uyaran spesifik sinyal moleküllerinin salınmasıyla sonuçlanır.
Bağışıklık hücrelerinin orduları daha sonra bir antiviral tepki başlatmak için gönderilir. Bu
hücrelerden bazıları virüsü tespit etmek ve tanımlamak için özelleşirken, diğerleri belirli bir
bağışıklık saldırısı düzenler. Bağışıklık yanıtı, çoğu durumda virüsü yenebilen sitokinler,
kemokinler ve antikorların salınmasıyla sonuçlanır ve hasta iyileşir.
Bazen bağışıklık sistemi tehlikeli bir şekilde yüksek alarmdadır ve aşırı tepki verir. Bu
durumda, bağışıklık hücreleri, virüsü öldürmek için gerekenin ötesine geçen, özellikle güçlü
bir inflamatuar yanıt oluşturur. Bu ekstra güçlü saldırı, vücutta büyük ölçekte sitokinler ve
kemokinler salarak, ciddi COVID-19 hastalarında yaygın iltihaplanma ve doku hasarına
neden olan bir sitokin fırtınasına neden olur.
Anormal, aşırı reaktif bir bağışıklık tepkisinin nedenlerinden biri gastrointestinal sistemde
yatmaktadır. Bağışıklık sistemi ile vücutta yaşayan trilyonlarca tehlikesiz mikrop arasında
sürekli olarak milyonlarca etkileşim meydana gelmektedir. Bu etkileşimler, bağışıklık
sistemini nasıl çalışacağı ve daha da önemlisi bulaşıcı mikroplara nasıl aşırı tepki vermemesi
gerektiği konusunda eğitir. Bu, bazı insanların neden COVID-19 enfeksiyonu üzerine
kontrolsüz inflamasyon geliştirme olasılığının daha yüksek olduğunu açıklamaya yardımcı
olabilir mi? Gastrointestinal sisteminizi evi olarak kullanan trilyonlarca mikroorganizma yani
Bağırsaktaki bakteriler, varlıklarını bağışıklık sistemine bildirerek virüslere karşı koruma
sağlayabilir. Bağırsak mikrobiyomu, gastrointestinal sistemde, çoğunlukla kalın bağırsakta
yaşayan mikroorganizma topluluğudur. Mikrobiyom, tümü dengeli bir ekosistem ve insan
sağlığının korunmasına katkıda bulunan bakteri, mantar (maya), virüs ve protozoa içerir. Bu
mikroplar toplu olarak, bağışıklık sistemini eğitmek de dahil olmak üzere birçok faydalı işlevi
yerine getirir.
Bilim insanları mikrobiyomu incelerken, bu ekosistemin bileşimini (orada ne var) ve işlevini
(ne yapıyorlar) incelerler. Bağırsak mikrobiyomunun hem bileşiminin hem de işlevinin insan
sağlığıyla bağlantılı önemli özellikler olduğunu öğrendik. Belirli koşullarda, bağırsak
mikrobiyomu bileşiminin ve işlevinin dengesi, mikrobiyom disbiyozu adı verilen bir fenomen
olan hastalığa yol açacak şekilde bozulur.
Hayvan ve insan çalışmalarından elde edilen, bağırsak mikrobiyom disbiyozunun, ciddi
COVID-19 hastalığının risk faktörleri olan diyabet ve obezite olarak ortaya çıkan
metabolizma düzensizliğinde nedensel bir rolü olduğuna dair birikmiş kanıtlar vardır.

Bağırsak mikrobiyomu hastaları şiddetli COVID-19'a yatkın hale getiriyor mu?
Bağırsak mikrobiyomu, influenza virüsü gibi solunum yolu virüsleri dahil olmak üzere viral
enfeksiyonlara karşı konak savunmasını düzenler. Bu, immün antiviral mekanizmaların
aktivasyonu ve aşırı inflamasyonun önlenmesi yoluyla gerçekleşir. Bağırsak mikrobiyomunun
farklı türleri, pro- veya anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve bağışıklık sistemini
düzenlemede farklı roller oynar. COVID-19 bağlamında, yakın tarihli bir ön baskı çalışması
(henüz emsal incelemesi yapılmamış), bağırsak mikrobiyomunun belirli üyelerinin ciddi
hastalıklarla ve ciddi hastalıklarda yükseldiği bilinen bağışıklık belirteçleriyle ilişkili
olduğunu gösterdi. Bu bağırsak bakterilerinin bağışıklık belirteçleriyle ilişkisi, COVID-19
şiddetinin bilinen risk faktörlerinden bile daha yüksekti: yaş ve obezite
Pro-inflamatuar mikrobiyal türlerin şiddetli COVID-19'u daha olası hale getiren bağışıklık
tepkilerine katkıda bulunabileceğini doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var, ancak
mikrobiyom hakkında bildiklerimize dayanarak, bu kesinlikle bir olasılık. Bu aynı zamanda,
düşük inflamasyonu destekleyen tip olan faydalı bağırsak mikrobiyomu türlerinin ciddi
COVID-19'a yol açan bağışıklık değişikliklerini önleme veya iyileştirme potansiyeline sahip
olduğu anlamına gelebilir.
Tedavi ve önleme potansiyeli
Araştırma grupları, COVID-19'a karşı güvenli ve etkili aşılar ve tedaviler geliştirmek ve test
etmek için çok çalışıyor. Bağırsak mikrobiyomunun potansiyelinden yararlanmak, önleme ve
tedavi için potansiyel güvenli ve uygun fiyatlı probiyotikleri belirlemek için izleyebileceğimiz
başka bir yoldur. Bu, viral solunum yolu hastalıkları bağlamında eşi görülmemiş bir durum
değildir: probiyotikler ve prebiyotikler, grip aşısına karşı bağışıklık yanıtını etkileyebilir ve
grip benzeri hastalıklarda sonuçları iyileştirebilir potansiyelini içermektedir. Bu durumda;
bağırsak mikrobiyomu , pre ve probiyotiklerin Covid-19 hastaları için önemi günden güne
artmaktadıır.